Διαβάσαμε όλοι πολλά τις τελευταίες μέρες για το γεγονός της εποχής. Άλλα δακρύβρεχτα, άλλα πολιτικοποιημένα, άλλα φεμινιστικά. Κοινοί παρονομαστές η εύκολη τάση για μεγάλα λόγια απ’ όλους, η δίκαιη οργή για ένα αποτρόπαιο έγκλημα κι η έμφαση στο δέντρο, ενώ πίσω του υπάρχει ολόκληρο δάσος.
Δυο παρατηρήσεις μόνο. Καταρχάς, καμιά Πατριαρχία δε σκότωσε την Ελένη Τοπαλούδη. Η γενιά μου (και τουλάχιστον κι η επόμενη) μεγάλωσε με τέτοια πρότυπα. Ο άνδρας έτσι, η γυναίκα έτσι. Ο άνδρας φορά μόνο τέτοια, η γυναίκα μόνο τέτοια. Ο άνδρας φέρεται έτσι, η γυναίκα έτσι. Όχι ότι είναι σωστά αυτά τα πρότυπα (και το “σωστό”, βέβαια, είναι σχετικό), αλλά δε γίναμε όλοι δολοφόνοι ή βιαστές ούτε το διανοηθήκαμε ποτέ.
Πίσω απ’ το έγκλημα βρίσκονται 2 κακομαθημένα ανδρείκελα, που δεν άκουσαν πολλά ΟΧΙ από όσους τα μεγάλωσαν. Βρίσκονται δύο διαταραγμένες προσωπικότητες. Βρίσκεται, ίσως, ο γ@μ# και δέρνω Jason Statham (κι όλη η βιομηχανία του κινηματογράφου με τα πρότυπά της), που στο ελαφρύ μυαλό ενός καλομαθημένου νέου έχει γίνει mix grill με τον δολοφόνο στο δρόμο με τις λεύκες. Βρίσκεται η επιβράβευση του νόμου της ζούγκλας, ακόμα και στο “αθώο” Master Chef, όπου ο ένας πρέπει να “φάει” τον άλλο, για να κερδίσει.
Πίσω από το έγλημα βρίσκεται, επίσης, ένας δάσκαλος που δεν ενδιαφέρθηκε για το bullying που ασκούσαν οι μετέπειτα δολοφόνοι σε ανυπεράσπιστους συμμαθητές τους. Βρίσκεται ένας γείτονας που αδιαφόρησε κι αδιαφορεί για το γατάκι που σκότωσε ο μικρός Γιαννάκης, γιατί “έλα, μωρέ, παιδί είναι”. Κρύβεται μια μάνα που δεν είπε ποτέ στην αστυνομία ότι τη χτυπά ο άνδρας της μπροστά στο παιδί της, γιατί δε θα έχει χρήματα, αν χωρίσει. Πίσω απ’ τη δολοφονία κρύβεται μια ολόκληρη κοινωνία με όσα κάνει κι όσα δεν έχει κάνει ακόμα.
Δεύτερη παρατήρηση: η ποινή τους δεν είναι δίκαιη. Είναι μικρή. Και, προς Θεού, όχι στη θανατική ποινή, η οποία ως ποινή είναι χάδι. Απαιτείται πιο δίκαιη τιμωρία. Γιατί, δυστυχώς, οι δολοφόνοι δε σκότωσαν μόνο την Τοπαλούδη. Σκότωσαν και τα παιδιά που θα έκανε, σκότωσαν και τα παιδιά των παιδιών που θα έκανε. Σκότωσαν ίσως κι εκατομμύρια άλλους, γιατί ίσως ένα παιδί ή ένας απόγονος της Τοπαλούδη έκανε μια σημαντική ιατρική ανακάλυψη, έβρισκε ένα εμβόλιο, ένα φάμακο.
“Σκότωσαν”, ίσως, έναν πιθανό μελλοντικό κάτοχο ενός Νόμπελ, έναν πιθανό γιατρό χωρίς σύνορα, μια πιθανή πολιτική ευφυία. Σίγουρα, όμως, σκότωσαν τους γονείς της και θα τους σκοτώνουν κάθε μέρα, που θα περνά χωρίς εκείνη. Σκότωσαν ό,τι δεν πρόλαβε το κορίτσι να κάνει, σκότωσαν όνειρα, ελπίδες, καλοκαίρια, σκέψεις στην άμμο, φλερτ, αγκαλιές και μια ζωή, που άνοιγε σα βεντάλια ακόμα μπροστά της.
Γι αυτό η ποινή τους δεν είναι δίκαιη. Και γι’ αυτό δε χωράει μικροπολιτική ούτε από τους προηγούμενους (δικό τους “παιδί” είναι ο νόμος-έκτρωμα) ούτε από τους νυν, οι οποίοι δεν προτίθενται (τουλάχιστον, μέχρι στιγμής) να τον αλλάξουν. Κανείς δεν τους θέλει έξω σε 7-8 χρόνια, κανείς δε μπορεί να βρει ελαφρυντικά, κανείς δε δικαιολογεί όσους υπερασπίζονται το νόμο. Όπως και κανείς δε θα ήθελε η Ελένη να ήταν η κόρη του ή οι θύτες οι γιοι του.
Και τέλος, ας πούμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Ονοματεπώνυμο έχουν κι οι θύτες, όχι μόνο τα θύματα. Είναι ο Μανόλης Κούκουρας κι ο Αλέξανδρος Λουτσάι. Κι ευτυχώς δεν είναι γιοι μου. Αλλά αυτό δε με σώζει απ’ το να γίνει κάποια στιγμή στο μέλλον η “κόρη” μου θύμα, να γίνει Ελένη Τοπαλούδη.
ΘΑΝΟΣ ΚΛΕΤΣΑΣ
Ο Αθ. Κλέτσας (Θάνος για τους φίλους) είναι κλασσικός φιλόλογος με μεταπτυχιακές σπουδές στην Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων και τη Φιλοσοφία της εκπαίδευσης. Κατάγεται από τις Σέρρες και ζει μόνιμα στη Ρόδο, όπου υπηρετεί πλέον ως Διευθυντής του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας. Μιλάει λίγο, γράφει πολύ.