Η φράση «follow the money» αποδίδεται στον πληροφοριοδότη με το ψευδώνυμο «Βαθύ Λαρύγγι» που συμμετείχε στην αποκάλυψη του σκανδάλου Watergate. [1] Η φράση, αν και από ό,τι φαίνεται δεν ειπώθηκε στην πραγματικότητα ποτέ, εν τούτοις έγινε διάσημη από την κινηματογραφική ταινία «Όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου» όταν στην ταινία ο δημοσιογράφος Bob Woodward (Robert Redford) έρχεται σε επικοινωνία με τον ειδικό πράκτορα του FBI Mark Felt (Hal Holbrook) [2] ο οποίος και έχει μεταγενέστερα ταυτιστεί ως το «Βαθύ Λαρύγγι». [3] Η ίδια φράση υπονοεί ότι εάν θέλει κάποιος να αποκαλύψει τη διαφθορά τότε θα πρέπει να ακολουθήσει τα ίχνη του χρήματος.
Η ιχνηλασιμότητα των αποτυπωμάτων του χρήματος είναι μία σχετικά απλή υπόθεση αφού πάνω από το 90% του χρήματος που κυκλοφορεί δημιουργείται από τις τράπεζες και ο μόνος περιορισμός στη δημιουργία χρήματος είναι οι κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας. «Υπό τον κανόνα της αναγκαστικής κυκλοφορίας χρήματος [fiat money] και σ’ ένα απελευθερωμένο χρηματοπιστωτικό σύστημα, δεν υπάρχει εξωγενής περιορισμός στην προσφορά πιστώσεων εκτός διαμέσω των ρυθμίσεων κεφαλαιακών απαιτήσεων. [4] … Ο τραπεζικός δανεισμός … περιλαμβάνει τη δημιουργία τραπεζικών καταθέσεων που είναι οι ίδιες τα μέσα πληρωμής. Μία τράπεζα μπορεί να χορηγήσει πίστωση μέχρι ενός πολλαπλάσιου των ίδιων κεφαλαίων της που καθορίζονται είτε από ρυθμίσεις είτε από τις πρακτικές της αγοράς.» [5]
Εφόσον λοιπόν ο χρηματισμός είναι μία σημαντική μεταβλητή για τον ορισμό της διαφθοράς και εφόσον το χρήμα δημιουργείται από τις τράπεζες προκύπτει από τα παραπάνω ότι στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών μπορεί να εντοπιστεί και η αιτία της διαφθοράς! (αλλά και της οικονομικής ανάπτυξης για να κρατήσουμε τις ισορροπίες) Ας πάρουμε λοιπόν για τ0 2015 τα εντός ισολογισμού στοιχεία δύο παγκοσμίως συστημικά σημαντικών τραπεζών, της JP Morgan και της Deutsche Bank. Η JPM είχε συνολικό ενεργητικό USD 2,4 τρις [6] και κεφάλαια CET1 USD 173,2 (fully phased-in) [7] και η DB €1,6 τρις και €44,1 δις (fully loaded). [9]
Η Διεθνής Διαφάνεια δημοσιεύει ετησίως ένα δείκτη διαφθοράς και τη σειρά κατάταξης των χωρών για τα επίπεδα διαφθοράς. [10] Με άριστα το 100 οι ΗΠΑ για το 2016 είχαν σκορ 76 ενώ η Γερμανία για το ίδιο έτος 81. Ας θεωρήσουμε ότι η ποσοστιαία διαφορά από το άριστα (100-76=24) για τις ΗΠΑ και (100-81=19) για τη Γερμανία είναι μία έστω και αυθαίρετη προσέγγιση για το ποσοστό του συνόλου του ενεργητικού των τραπεζικών ισολογισμών που χρηματοδοτούν τη διαφθορά. Τι προκύπτει; USD 2,4 τρις χ 0,24 = USD 576 δις για τη JP Morgan με δείκτη μοχλευμένης διαφθοράς 576/173,2=3,3 φορές τα κεφάλαια. Αντιστοίχως για την DB (1,6 τρις χ 0,19 = € 304 δις) και δείκτη μοχλευμένης διαφθοράς 304/44= 6,9 φορές τα κεφάλαια. Το σύνολο του ενεργητικού των τραπεζών στις ΗΠΑ ανέρχεται σε 120% του ΑΕΠ και σε 220% στη Γερμανία. [11] Το ΑΕΠ των ΗΠΑ έκλεισε το 2015 σε περίπου USD 18 τρις και της Γερμανίας σε περίπου € 3 τρις. Άρα (USD 18 τρις Χ 120% Χ 0,24) = USD 5,2 τρις χρηματοδότηση διεφθαρμένων πρακτικών στις ΗΠΑ και (3 τρις Χ 220% Χ 0,19) = € 1,25 τρις. Άθροισμα σε σημερινές τιμές € 6 τρις! Βάλτε τώρα τα ίδια νούμερα για την Ελλάδα. Δείκτης διαφθοράς 46 για το 2015 άρα 100-46=54 με σύνολο ενεργητικού των πιστωτικών «ιδρυμάτων» € 351 δις, άρα 351 δις Χ 0,54 =189,5 δις διαφθορά.
Αν ακολουθήσουμε λοιπόν τα ίχνη τα χρήματος, ποιός διαθέτει μεγαλύτερη ικανότητα να διαφθείρει; Αυτός που έχει τους μεγαλύτερους τραπεζικούς ισολογισμούς το ύψος των οποίων είναι άμεσα εξαρτημένο από την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών εάν πιστέψουμε τα όσα αναφέρει μελέτη στελέχους της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών. Φτάνει όμως αυτό; Προφανώς όχι, επειδή η ικανότητα να διαφθείρεις στηρίζεται στην αποδοχή ή μη που έχει το «μέσο πληρωμής» που εκδίδουν οι τράπεζες. Εάν αυτό είναι εκπεφρασμένο σε λογιστική μονάδα που αποτελεί και παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα είναι πλέον πολύ εύκολο να σχηματίσουμε μία εικόνα της ισχύος που έχουν 5-10 τράπεζες 4-5 κρατών για να διαφθείρουν κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, μέσα ενημέρωσης, σ’ ολόκληρο τον πλανήτη!
Είναι η προσέγγιση αμφισβητήσιμη; Σαφέστατα! Σε εικασίες και υποθέσεις στηρίζεται, πιο ρεαλιστικές όμως από τις μνημονιακές προβλέψεις για το χρέος έως τα 2060! Κανένας όμως απόγονος των ΝΑΖΙ δεν θα με κατηγορήσει ως διεφθαρμένο ενοχοποιώντας το συλλογικό και ατομικό υποσυνείδητο. Κατάλαβες Schäuble αληταρά; Βρείτε επιχειρήματα να απενοχοποιηθείτε για το χρέος και τη διαφθορά δίχως να παραγνωρίζετε τις ευθύνες! Όχι λοιπόν αληταρά Schäuble, δεν έχει η Ελλάδα Deutsche Bank για να έχει Siemens, Hochtief, Novartis και ΣΙΑ. Καλημέρα και αν φτάσατε ως εδώ ίσως κάτι να έμεινε που να αξίζει. Follow the Money!
—
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Follow_the_money
[2] https://en.wikipedia.org/w…/All_the_President%27s_Men_(film)
[3] https://en.wikipedia.org/wiki/Mark_Felt
[4] σελ.2, Disyatat, P., 2010. The bank lending channel revisited, Available at: http://www.bis.org/publ/work297.pdf [Accessed January 3, 2016].
[5] σελ.23, Disyatat, P., 2010. The bank lending channel revisited, Available at: http://www.bis.org/publ/work297.pdf [Accessed January 3, 2016].
[6] σελ. 12, https://www.jpmorganchase.com/…/docum…/2015-annualreport.pdf
[7] σελ. 153, https://www.jpmorganchase.com/…/docum…/2015-annualreport.pdf
[8] σελ. 64, https://www.db.com/…/d…/Deutsche_Bank_Annual_Report_2015.pdf
[9] σελ. 66, https://www.jpmorganchase.com/…/docum…/2015-annualreport.pdf
[10] http://www.transparency.org/cpi2015
[11] σελ. 41, https://www.jpmorganchase.com/…/docum…/2015-annualreport.pdf